Meer inzicht in effecten tegelijk gebruiken medicijnen en supplementen

Het gebruik van medicijnen kan leiden tot vitamine- en mineralentekorten en voedingssupplementen kunnen de werking van sommige medicijnen beïnvloeden. Om dit inzichtelijk te maken heeft NPN in samenwerking met Universiteit Maastricht informatiebladen voor zorgprofessionals ontwikkeld. Deze bladen gaan onder andere over de gevolgen van het gebruik van pijnstillers (NSAID’s), statines, antibiotica en antidepressiva en de rol van voedingssupplementen. Vanaf vandaag zijn de informatiebladen te downloaden. Eerder (2018) verschenen negen factsheets over gelijktijdig gebruik van supplementen bij andere medicijnen.

In zes informatiebladen met wetenschappelijke onderbouwingen staan welke effecten er zijn tussen medicijnen en (voedings)stoffen. De bladen beschrijven wanneer gebruik van extra vitamines en/of mineralen nuttig kan zijn door het ontstaan van tekorten en wanneer het combineren met supplementen beter kan worden vermeden.

Om welke medicijnen en supplementen gaat het?
Door langdurig gebruik van pijnstillers (NSAID’s), zoals ibuprofen, diclofenac en acetylsalicylzuur, kunnen tekorten aan ijzer, vitamine B12 en vitamine C ontstaan. Bij statines liggen tekorten aan co-enzym Q10 en vitamine D op de loer. Een aanvulling met voedingssupplementen kan dan gewenst zijn. Een antibioticakuur kan diarree veroorzaken. Suppletie met probiotica kan helpen om dit te voorkomen. Antidepressiva gaan over het algemeen niet goed samen met het gebruik van supplementen met ashwagandha, rhodiola en Griffonia simplicifolia (een bron van tryptofaan). Voor zorgprofessionals is er nog meer informatie beschikbaar over effecten van atypische antipsychotica en slaapmiddelen.

Aandacht voor tegelijk gebruik medicijnen en voedingssupplementen
Saskia Geurts, directeur van NPN – branchevereniging voor voedingssupplementen – over het belang van het delen van de nieuwe informatie: “We vragen al enige tijd aandacht voor het tegelijk gebruiken van medicijnen en voedingssupplementen. Door medicijngebruik kunnen vitamine- of andere tekorten ontstaan. De tekorten en het ontstaan ervan door geneesmiddelengebruik, worden vaak moeilijk herkend. Ook kan het soms beter zijn om combinaties van geneesmiddelen en voedingssupplementen te vermijden. Het is belangrijk voor zorgprofessionals om te weten wanneer dit precies aan de orde is. Ook voor gebruikers zelf is de informatie waardevol.”

Zorgprofessionals alert maken op nutriëntentekorten
Artsen, apothekers en zorgprofessionals hebben positief gereageerd op onze negen factsheets uit 2018, die door NPN in samenwerking met Instituut Verantwoord Medicijngebruik zijn gepubliceerd. Geurts: “Dit was een eerste aanzet met belangrijke interacties, maar er zijn er meer. De belangstelling motiveerde ons om er verder mee te gaan. Samen met Universiteit Maastricht hebben we zes andere interacties nader uitgewerkt aan de hand van wetenschappelijke literatuur. We hopen dat medicijngebruikers en behandelaars door deze informatie alerter worden op klachten en bijwerkingen die door nutriëntentekorten kunnen ontstaan. Probiotica bij antibioticagebruik verdient aandacht om de vervelende bijwerking van diarree te lijf te gaan. En mensen moeten ook bedacht zijn op de werking van kruidensupplementen. Een combinatie met een antidepressiva is vaak ongewenst omdat het op dezelfde processen in je lichaam werkt en elkaar kan verstoren.”

Op IVG staat een overzichtelijke infographic
Om gebruikers van medicijnen rechtstreeks te informeren publiceert NPN op IVG -Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid – alle beschikbare kennis. In één oogopslag is te zien om welke medicijnen en supplementen het gaat. De infographic ‘Kun je medicijnen en voedingssupplementen tegelijk gebruiken?’ toont onder ‘ja’ de medicijnen waardoor tekorten kunnen ontstaan. Onder ‘nee’ staan medicijnen die niet goed combineren met bepaalde (kruiden)supplementen. Voor gebruikers van medicijnen is eenvoudig en snel te ontdekken of ze juist wel of beter niet voedingssupplementen kunnen gebruiken. Link naar de infographic: https://www.ivg-info.nl/gezondheid/bij-medicijngebruik/medicijnen-en-voedingssupplementen-tegelijk-gebruiken/

Downloads voor zorgprofessionals

• Pijnstillers (NSAID’s): risico op tekort aan ijzer, vitamine B12 en vitamine C
• Statines: risico op tekort aan co-enzym Q10 en vitamine D
• Antibiotica: aanvullen met probiotica
• Atypische antipsychotica: aanvullen met carnitine
• Antidepressiva: gaan niet samen met ashwagandha, rhodiola en Griffonia simplicifolia
• Slaapmiddelen: gaan niet samen met valeriaan, passiebloem

Het overzicht met zes informatiebladen (2021) en negen factsheets (publicatie: 2018) staan hier.

Over NPN
NPN is de branchevereniging voor voedingssupplementen, zoals vitamine- en kruidenpreparaten en probiotica. NPN vertegenwoordigt bedrijven door de hele keten, van grondstofleverancier tot distributeur. De vereniging, waar ruim 100 bedrijven bij zijn aangesloten. Het Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid (IVG) informeert hoe voedingssupplementen, als onderdeel van gezonde voeding, bijdragen aan gezondheid.